انواع ویراستاری مقاله: فنی، زبانی و ساختاری، محتوایی و علمی

نمی‌دانیم که شما هم در دسته کسانی قرار دارید که به ویرایش متون و مقالات به عنوان کاری اضافی نگاه می‌کنند یا خیر؟

اگر این‌طور است حتما باید نگاهی دوباره به تعریف ویرایش داشته باشید و بدانید که هیچ نوشته‌ای بدون ویراستاری، کامل نمی‌شود. ویراستاری کاری است که نیاز به تخصص و بررسی فراوان دارد.

یک دور خواندن از روی متن بعد از نگارش آن و جابه‌جا کردن چند نقطه و ویرگول، تنها کاری نیست که ویراستاران محترم انجام می‌دهند. بلکه ویرایش دارای ابعاد متنوعی است که انجامشان فقط از عهده فردی متخصص برمی‌آید. ویراستاری متن انگلیسی ، ویراستاری مقالات یا انواع دیگری از نوشته در چندین سطح صورت می‌گیرد و بدون آنها، اعتبار هر نوشته‌ای زیر سوال می‌رود.

با ما همراه باشید تا مفهوم ویرایش و ویراستاری را به شکلی دقیق و جامع برایتان توضیح بدهیم.

ویراستاری چیست؟

هر نوشته‌ای هر چقدر هم که بادقت و تسلط نوشته شده باشد، بدون اینکه به دست ویراستار سپرده شود، امکان چاپ و انتشار بی‌دغدغه در نشریات و بسترهای مختلف نشر را ندارد. چرا؟ به دلیل اینکه انسان می‌تواند بنا به ناآگاهی، خستگی یا بی‌دقتی دچار اشتباهاتی در حین نگارش شود که فقط ویراستاری خبره از عهده رفع آنها برمی‌آید.

پس می‌توان گفت که ویرایش نوعی هنر و دانش است که ویراستاران به کمک آن می‌توانند متون را از نقطه‌نظرهای فنی و ظاهری و محتوایی اصلاح کنند و خوانش آنها را برای مخاطبان ساده‌تر نمایند.

ویراستاری تخصصی به این صورت است که گاهی بخش‌هایی از یک متن حذف می‌شود، گاهی چیزهایی به آن اضافه می‌شود و در بعضی موارد هم اشکالات محتوا، ایرادات ظاهری یا دستوری مقالات و متون مختلف، در حین ویراستاری از بین می‌روند.

ویراستاران از طریق تجربه و تمرین به تسلط کافی برای آماده‌سازی متون مختلف می‌رسند. هر چقدر که تجربه و دانش این افراد بیشتر باشد، متون مختلف را دقیق‌تر و صحیح‌تر برای قرارگرفتن در معرض دید مخاطب آماده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: ویراستاری چیست؟ چگونه یک متن را ویرایش کنیم؟

ویراستار کیست؟

همان‌طور که پیش‌تر هم بیان شد، سطوح مختلفی برای ویراستاری وجود دارد. ویراستار کسی است که به تمام سطوح و جوانب ویرایش کاملا تسلط داشته باشد و بتواند متن‌های مختلف را به شکلی آماده خوانش کند که دیگر هیچ اشکال و ایرادی در ظاهر، محتوا یا قواعد جملات آنها وجود نداشته باشد.

خواندن متن خوبی که ویرایش نشده مانند بازدید از خانه‌ای زیباست که اگرچه نقشه و اسباب و اثاثیه‌ای زیبا دارد اما به‌شدت کثیف است و به نظافت آن رسیدگی نشده است. متونی که ویرایش می‌شوند از نظر ظاهری و روانی کلام قابل‌قبول هستند و خوانندگان را برای درک و خواندن قسمت‌های مختلف خود به دردسر نمی‌اندازند.

حتی ساده‌ترین متن‌ها هم نیاز به ویرایش دارند. به نظر شما ساده‌ترین متن شامل چه مواردی می‌شود؟ بله! درست است. همین پیام‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی و از طریق تلفن‌های هوشمند به طور مداوم در طول روز ارسال و دریافت می‌کنید هم به عنوان ساده‌ترین نوشته‌ای که در شبانه‌روز تولید می‌شوند نیاز به ویرایش دارند.

اگر متن‌تان را قبل از ارسال، یک‌بار نخوانید و درست‌نویسی و علائم نگارشی را رعایت نکنید، احتمال بروز سوتفاهم‌هایی جدی به وجود می‌آید. سوتفاهم‌هایی که می‌توانند یک قرار کاری را خراب کنند، دوستی را برنجانند یا ناخواسته پیام دیگری را از سوی شما به دیگران منتقل کنند. حال نیاز به ویرایش در نگارش متون جدی‌تر و رسمی‌تر را در نظر بگیرید که چقدر مهم است.

شما نمی‌توانید بدون کمک ویراستاران مقاله‌ای علمی بنویسید و آن را برای چاپ مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی بسپارید. مقالات داخلی یا پایان‌نامه‌ها هم نیاز جدی به ویرایش دارند. ویراستاری مقالات علمی یا ویراستاری متون انگلیسی نیاز به تخصص‌هایی دارند که ویراستاران حرفه‌ای از طریق تجربه و یادگیری مدوام به آنها مجهز شده‌اند. پس در پایان این بخش، بار دیگر تاکید می‌کنیم که ویراستاری امری کاملا تخصصی است و اگر می‌خواهید که متون و مقالات‌تان به‌ویژه، مقاله‌های علمی یا اسناد و متون رسمی‌ که قرار است در جایی مهم ارائه شوند، به خوبی و به شکلی شسته‌رفته به سمع و نظر مخاطبان برسند باید کارتان را به کاردان بسپارید.

با انواع ویراستاری آشنا هستید؟

ویراستاری دارای سطوح و ابعاد مختلفی است. شاید اگر از کسانی که با دنیای ویرایش آشنایی کافی ندارند، درباره تعریف ویراستاری پرسش شود، پاسخ‌هایی مانند رسیدگی ویراستار به ظاهر نوشته، رفع غلط‌های املایی و دستوری و مواردی از این دست درباره ویراستاری بدهند. هرچند که اینها همگی درست است و هر یک به نوعی در سطحی از ویراستاری می‌گنجند اما اجازه بدهید که تقسیم‌بندی دقیق‌تری برای درک بهتر ویرایش و انواع آن به شما ارائه دهیم:

ویرایش فنی

ویرایش فنی یعنی رسیدگی به ظاهر نوشته‌ها و رفع‌کردن تمام اشتباهات املایی و نکاتی که ظاهر نوشته‌ها را مخدوش می‌کند.

مثلا انتخاب فونت مناسب برای تایپ‌کردن یا تنظیم پاراگراف‌ها از جمله نکاتی است که در ویراستاری مقاله یا موارد دیگر لحاظ می‌شود. فرقی نمی‌کند که ویراستاری مقاله انگلیسی را انجام می‌دهید یا ویراستاری مقالات علمی به فارسی و… را در دستور کار دارید؛ در هر حال، هر نوع متنی نیاز به ویرایش فنی دارد.

همه متن‌های استاندارد باید عاری از هرگونه اشتباه و غلط املایی باشند و رسم‌الخط واژگان هم باید در آنها کاملا صحیح و درست نوشته شود. ویرایش فنی به معنای کشیدن دستی بر سر و روی مقالات است تا خوانش مقاله از نقطه‌نظر مسائل ظاهری برای مخاطبان ساده و راحت شود. یادتان باشد که غنی‌ترین محتوا هم بدون ویرایش، به سندی بی‌ارزش بدل می‌شود که برای ارائه آن، وقت و زمان کافی به کار نرفته است.

ویرایش زبانی و ساختاری

رعایت نکات دستوری و قواعد زبان هم در ویراستاری متن‌های مختلف بسیار مهم است. دستور زبان و قواعد آن به معنای موضوعاتی مانند جایگاه اجزای کلمه در جملات، انتخاب افعال مناسب در هر عبارت، توجه به ساختارهای زبان و مسائلی از این دست است.

حتما درس زبان‌فارسی را در دوران دبیرستان به خاطر دارید. شاید هم این درس بنا به سن و دوره تحصیلی‌تان با عناوین متفاوت دیگری در مدرسه آموزش داده می‌شده است. در هر حال، نکاتی که در آن دروس می‌خواندید، همان ویرایش زبانی و ساختاری را ممکن می‌کنند. باید هر متنی چه مقالات علمی، چه مقالات ترجمه و هر متن دیگری از نقطه نظر زبانی و ساختاری ویراستاری شوند. اگر جملات و عبارات از نظر دستوری دچار اشکالاتی باشند، امکان دارد که پیام متن به درستی به مخاطب منتقل نشود و علاوه بر آن، سرعت درک متن هم از سوی مخاطب پایین خواهد آمد.

ویرایش محتوایی و علمی

ویرایش محتوایی و علمی هم از انواع بسیار مهم ویرایش است که فقط ویراستاری خبره و آگاه نسبت به موضوع تخصصی موجود در متن از عهده انجام آن برمی‌آید.

ویرایش محتوایی و علمی کار هر کسی نیست. مثلا فرض کنید که قرار است، مقاله‌ای علمی به مجلات معتبر بین‌المللی سپرده شود. در این صورت، نیاز به ویراستاری مقاله isi شدت می‌گیرد. ویراستاری مقالات علمی فقط از عهده کسانی برمی‌آید که علاوه بر آگاهی نسبت به نکات ویرایشی متداول به موضوع موردبحث در مقاله و متن هم اشراف کامل دارند.

اگر ویراستار نداند که منظور متن چیست و عناوین موجود در آن پیرامون چه مسائلی هستند، هرگز نمی‌تواند از صحت یا غلط بودن آنها اطمینان حاصل کند. مثلا فرض کنید که مقاله‌ای علمی در حوزه مهندسی الکترونیک نوشته شده است . بدیهی خواهد بود که ویراستاران معمولی نمی‌توانند از عهده ویرایش این کار برآیند. چنین کاری به ویراستاری تخصصی نیاز دارد. یعنی ویراستاری باید به سراغ ویرایش آن برود که از زمینه علمی برق و الکترونیک سردرمی‌آورد.

اگر ویراستار این مقاله، نداند که اصطلاحات مرتبط با مقاله چیست و درباره چه چیزی صحبت می‌کند، امکان ویراستاری‌کردن محتوا هم برایش وجود نخواهد داشت. یعنی نمی‌تواند متوجه شود که اصطلاحات و جملات به‌درستی در هر جای متن نشسته‌اند یا خیر.

این موضوع یعنی نیاز به ویراستار متخصص زمانی بیشتر خود را نشان خواهد داد که پای ترجمه به میان باشد. یعنی مقاله‌ای علمی از زبان فارسی به انگلیسی ترجمه شده باشد و حال بنا به این است که فردی ویراستاری ترجمه را به عهده بگیرد. اگر ویراستار نداند که در عوالم علمی مقاله چه می‌گذرد، چطور می‌تواند به این نتیجه برسد که اصطلاحات انگلیسی صحیحی انتخاب شده و متن درست و بی‌اشتباه است.

ویرایش نیتیو چیست؟

ویرایش نیتیو هم از زیرمجموعه‌های ویراستاری متن انگلیسی و ویراستاری تخصصی به شمار می‌رود. نیتیو در لغت به معنای بومی است. مثلا به کسی که در یک کشور به دنیا می‌آید و به زبان مردمان آن صحبت می‌کند، بومی آن کشور می‌گویند.

ویراستاران نیتیو هم به زبان مادری خودشان تسلط دارند و آن زبان، زبان بومی‌شان محسوب می‌شود. البته این را هم در نظر بگیرید که به صرف اینکه زبانی، زبان مادری‌تان به شمار می‌رود، امکان اینکه ویراستاری خبره در آن زبان شوید و بتوانید خودتان را ویراستار نیتیو معرفی کنید، وجود ندارد.

ویراستار نیتیو کسی است که ضمن تسلط بر زبان مادری خود به اصول ویرایش در سطوح مختلف هم کاملا واقف است. برای ویراستاری مقاله انگلیسی نیاز به ویراستار نیتیو وجود دارد. یعنی زمانی که مقاله‌ای را در یک زمینه علمی خاص نوشتید و بعد از اینکه آن را برای ارسال به نشریات علمی بین‌المللی ترجمه کردید، نیازمند کمک‌گرفتن از ویراستاری نیتیو هستید تا متن انگلیسی‌تان را بخواند و اشکالات علمی آن را در سطوح ویرایشی مختلف بررسی کند.

چنین فردی می‌تواند با ویراستاری متن ترجمه شده شما، آن را برای پذیرش داوران مجلات مختلف آماده کند. ضریب پذیرش مقالاتی که از سوی ویراستاری نیتیو اصلاح و آماده می‌شوند، بسیار بیشتر از مقالات دیگری است که ویراستاران غیربومی ویرایش می‌کنند. هر چقدر هم ویراستاری غیربومی به زبان انگلیسی مسلط باشد باز هم نمی‌تواند کیفیتی مشابه فردی بومی در امر ویرایش ارائه کند. درک این دو ویراستار از زبان انگلیسی باهم تفاوت‌هایی دارد که با مطالعه و تجربه هم به سطحی مشابه و یکسان نخواهد رسید.

پس اگر می‌خواهید ویراستاری مقاله انگلیسی خود را به دست کسی بسپارید که تا حد زیادی انتشار آن مقاله در ژورنال‌های علمی را تضمین کند، بهتر است به سراغ ویراستاران نیتیو بروید. اما ویرایش نیتیو قابل‌دسترسی است؟

چطور می‌توان به افرادی رسید و از آنها کمک گرفت که نیتیو هستند و در ویراستاری تخصص کافی دارند؟ واقعیت این است که موسساتی مانند رایت می در حوزه ترجمه و ویرایش به طور تخصصی فعالیت می‌کنند. این موسسات با شناسایی نیاز و خواسته‌های جامعه علمی و متخصص در تلاشند تا با ویراستارانی بومی از کشورهای انگلیسی‌زبان همکاری و امکان سپردن ویراستاری مقالات علمی و تخصصی به ویراستاران نیتیو را فراهم کنند.

برای مثال، مجموعه رایت می که دارای مجوزهای رسمی فعالیت زیر نظر دولت است، با برقراری ارتباطات و تعاملات و همکاری با موسسه‌ای کانادایی، کار ویراستاری مقالات علمی مراجعان و مشتریان خود را به آنها می‌سپارد. دیگر لازم نیست که نگران باشید که ویراستاری مقاله انگلیسی خود را به چه کسی بسپارید، کافی است به رایت می‌ مراجعه کنید و از کمک این موسسه برای اتصال متن و مقاله‌تان به ویراستاری نیتیو در کانادا بهره ببرید.

بیشتر بخوانید: ویرایش نیتیو چیست؟ راهنمای جامع ویراستاری نیتیو مقالات

اهمیت ویراستاری صحیح در پذیرش مقالات چیست؟

اهمیت ویراستاری صحیح در پذیرش مقالات علمی بسیار زیاد است. اگر دانشجو باشید یا در دسته اساتید محترم قرار بگیرید، حتما به خوبی می‌دانید که نگارش مقالات علمی سطح بالا به زبان انگلیسی و ارسال آنها به نشریات معتبر خارجی برای چاپ می‌تواند رتبه و شهرت علمی‌تان را ارتقا بدهد و امکاناتی چون نمرات بهتر برای پایان‌نامه‌ها، ارتقای جایگاه استادی و… را به همراه داشته باشد.

پس نگارش مقالات به زبان انگلیسی برای اعضای جامعه علمی بسیار مهم است. تا مرحله نگارش و ترجمه مقالات به زبان انگلیسی احتمالا زیاد دچار چالش نخواهید شد. اما چالش‌ها زمانی بیش از هر وقت دیگری خودشان را نشان می‌دهند که نیاز به ویراستاری ترجمه به میان می‌آید.

ویراستار نیتیو است که می‌تواند به شما کمک کند تا متنی با استانداردهای زبان انگلیسی بنویسید. داوران مجلات علمی بین‌المللی بسیار سخت‌گیرند و بیشتر مواقع، تمرکز اولیه و شدیدی روی بررسی روانی و رسایی متن مقالات ارسالی دارند. پس اگر نتوانید کارتان را به خوبی نگارش کنید و ویرایش نیتیو را هم درباره آن انجام ندهید، امکان ردشدن مقاله‌تان که اصطلاحا به آن ریجکت‌شدن می‌گویند، بسیار زیاد خواهد بود. ویراستاری مقاله انگلیسی که از سوی ویراستار نیتیو صورت می‌گیرد، شانس چاپ مقاله‌تان در ژورنال‌های isi و معتبر را بالا می‌برد.

نحوه محاسبه هزینه ویراستاری چیست؟

مقوله هزینه ویراستاری از آن موضوع‌های بسیار متنوعی است که به دلیل رقابت موجود در آن در بازار تخصصی این کار، بسیار بحث‌برانگیز است.

این روزها، شمار موسسات و کسانی که امر ویرایش تخصصی و ترجمه انجام می‌دهند بسیار زیاد شده است. از این رو، قیمت‌های متنوعی هم در بازار ارائه می‌گردد. اما برای انتخاب باید به سراغ من

صف‌ترین‌ها رفت. واقعیت این است که هزینه کاری مطلوب و باکیفیت هیچ‌گاه ارزانِ ارزان نیست. پس اگر دیدید که موسسه یا فردی وجود دارد که در ازای دریافت مبلغ بسیار ناچیزی، وعده ویرایش نیتیو و تخصصی باکیفیتی به شما می‌دهد اصلا و ابدا به او اعتماد نکنید. البته این به معنای گران بودن خدمات ویرایش و ترجمه نیست.

موسساتی مانند رایت می وجود دارند که براساس تعداد کلمات متن هر مقاله، کتاب و …، با در نظر گرفتن تعرفه‌های مختلفی برای واژگان آن متون، هزینه کار را دریافت می‌کنند. قیمت‌گذاری هزینه ویرایش نیتیو مقاله و متون مختلف در رایت می بنا به رصد بازار رقبا، توانایی پرداخت مشتریان و میزان وقت و انرژی مصرفی برای به سرانجام‌رساندن هر پروژه صورت می‌گیرد.

عوامل متعدد دیگری هم در تعیین نرخ هزینه هر کلمه نقش دارند. برای مثال:

• میزان تجربه و مهارت ویراستار؛
• میزان دشواری و تخصصی‌بودن هر متن؛
• زمان و ضرب‌الاجل‌های تکمیل پروژه.

هر چقدر که تجربه و تسلط ویراستار به کارش بیشتر باشد، هزینه دریافتی او بابت هر پروژه هم بیشتر خواهد بود. این موضوع در هر صنف و شغلی کاملا طبیعی است. علاوه بر مهارت و تخصص ویراستار، مقوله تخصصی‌بودن هر متن ویرایشی هم مهم است.

مثلا بعضی از رشته‌ها وجود دارند که به دلیل سطح بالای تخصصی‌بودن آنها و کم‌بودن نیروهای ویراستار تخصصی برای پیش‌برد ویرایش، هزینه کار و دستمزد انجام پروژه‌هایشان بالاتر از موارد معمولی می‌شود. اگر هم مشتری و مراجعی خواهان دریافت پروژه ترجمه و ویرایش خود در مدت زمانی کوتاه باشد، قطعا فشار بیشتری به ویراستار و تیم کاری وارد خواهد شد و بنابراین، بهای این موضوع از مشتری گرفته می‌شود. پس یادتان باشد که در مورد هزینه ویراستاری نیاز به بررسی بازار، موسسات مختلف و در نظر گرفتن سه نکته بالا هست.

در سایت رایت می، بخشی وجود دارد که به شما امکان ارزیابی قیمت پروژه ویراستاری‌تان قبل از شروع کار را می‌دهد. یعنی کافی است، بخشی از متن را در بخش مشخصی از سایت بارگذاری کنید تا کارشناسان رایت می بتوانند قیمت را تخمین بزنند و به شما اعلام کنند.

پشتیبانی ۲۴ ساعته کارشناسان رایت می برای اینکه خیال مشتریان بابت همکاری موثر و سازنده راحت باشد هم به شکل کاملا رایگان در حین انجام هر پروژه صورت می‌گیرد. ضمن اینکه باید بدانید که رایت می از مجموعه‌های منصفی است که به مشتریان خود تضمین پذیرش مقالات و آثارشان را در بسترهای مختلفی مانند ژورنال‌های علمی می‌دهد. یعنی اگر برای فردی پیش بیاید که مقاله‌اش از سوی مجلات رد شود یا نیاز به اصلاح داشته باشد، رایت می تا گرفتن نتیجه موردنظر مشتری در کنار او خواهد ماند و بدون دریافت هزینه مجدد، تلاشش را برای اصلاح دوباره متن از نقطه‌نظرات گوناگون به کار خواهد گرفت.

خدمات ویراستاری در رایت می چیست؟

با توجه به توضیحاتی که داده شد، دیگر احتمالا با دنیای ویراستاری مقاله فارسی یا ویراستاری مقاله انگلیسی و… آشنا شده‌اید.

از میان موسسات مختلفی که در حوزه ویرایش نیتیو ، ویراستاری مقاله فارسی و… فعالیت می‌کنند، باید کار خود را به مجموعه‌ای بسپارید که سابقه و توانمندی زیادی در این زمینه دارد. ضمن اینکه باید دقت کنید ،حفظ امنیت و محرمانگی متونی که برای ترجمه و ویرایش به یک سیستم می‌سپارید، بسیار حائز اهمیت است.

اگر موسسه‌ای از صداقت کافی برخوردار نباشد، احتمال اینکه اسناد، مقالات، مدارک، کتاب‌ها یا هر متن دیگری که برای ویرایش و ترجمه به آن سپرده‌اید، به سرقت برود، وجود خواهد داشت. پس باید به دنبال همکاری با موسسات معتبر باشید.

برای مثال، مجموعه رایت می دارای نماد فعالیت الکترونیک از سوی دولت و وزرات‌خانه‌های مختلف است. نشان ملی ثبت و نماد اعتماد الکترونیکی از جمله نمادهای رسمی فعالیت این موسسه به شمار می‌روند. ضمن اینکه انواع گواهی‌نامه‌های کاری مانند ایزو هم برای این مجموعه وجود دارد.

پس بهتر است به دنبال این باشید که برای سپردن ویراستاری مقاله فارسی یا انگلیسی به مجموعه‌های رسمی اعتماد کنید. در این صورت است که محرمانگی کارتان حفظ می‌شود و اگر به احتمال ضعیف، مشکلی در تعامل و همکاری‌تان با مجموعه پیش آمد، امکان پیگیری‌های قانونی از کانال‌های رسمی برایتان مقدور خواهد بود.

رایت می در ارائه خدمات ویرایش نیتیو و ترجمه سابقه و شهرت خوبی دارد. بررسی نظرات مشتریان قبلی آن و نمونه کارهایی که در مدت فعالیت خود به جا گذاشته است، حاکی از وجود عزمی راسخ برای ارائه بهترین و باکیفیت‌ترین خدمات است.

در رایت می‌ می‌توانید از خدمات ویرایشی زیر بهره ببرید:

• ویرایش نیتیو به کمک ویراستاران کانادایی؛
• ویراستاری تخصصی رشته‌های علمی مختلف؛
• ویرایش کتاب و مقالات فارسی؛
• و هر پروژه دیگری که به نوعی به ویرایش و ترجمه ارتباط دارد.

ویرایش نیتیو در رایت می به کمک ویراستارانی از کشور کانادا صورت می‌گیرد و در پایان کار هم گواهی ویراستاری نیتیو به مشتریان داده می‌شود تا با ارائه آن به ژورنال‌های علمی یا هر بستری چاپ و نشر دیگری، خیال داوران و مسئولان چاپ و نشر را بابت ویراسته‌بودن متن کاملا راحت کند.

ویراستاران نیتیو و غیرنیتیو رایت می دارای تخصص‌های علمی در رشته‌های متنوعی هستند و بنا به نوع موضوع و رشته علمی هر پروژه، ویراستاری متخصص به مشتریان متصل می‌شود تا کار ویرایش و ترجمه بدون نقص و اشتباهات رایج پیش برود.

ویرایش انواع متن در رایت می صورت می‌گیرد. پس فقط برای ویرایش نیتیو یا ویراستاری مقاله انگلیسی به آن مراجعه نکنید. طیف فعالیت‌های رایت می در حوزه ترجمه و ویرایش بسیار متنوع است و می‌تواند در زمینه‌های مختلفی به شما خدمات بدهد. مراجعه به رایت می شما را به موفقیت نزدیک‌تر می‌کند. پس روی آن حساب کنید.